Posezonowa konserwacja nart i desek snowboardowych
Narty lub deska to sprzęt, który bez należytej pielęgnacji i konserwacji jest częściej narażony na uszkodzenia krawędzi i ślizgu, niż sprzęt, który jest regularnie smarowany i konserwowany po zakończonym sezonie. To, w jakim stanie zastaniemy nasz sprzęt w przyszłym sezonie, kiedy spadnie pierwszy śnieg, lub jeszcze wcześniej, kiedy wybierzemy się jesienią na lodowiec, zależy od naszej zapobiegliwości na koniec sezonu.
Poniżej opisane czynności są niezbędne do prawidłowego zakonserwowania sprzętu po zakończonym sezonie. Nie bez znaczenia jest też miejsce przechowywania sprzętu. Musi być suche i wystarczająco obszerne.
1. Wysuszyć i usunąć brud najlepiej specjalnym zmywaczem do smarów (TOKO Waxremover HC3).
2. Przesmarować na gorąco ślizgi smarem uniwersalnym (płyny dają za słabe zabezpieczenie).
3. Wiązania po oczyszczeniu z wiosennego błotka natryskać dokładnie płynem do konserwacji wiązań.
4. Poluźnić sprężyny przodów i tyłów wiązań na 0.
5. Krawędzie przesmarować np. wazeliną techniczną.
6. Narty związać swobodnie, bez niwelacji naturalnej strzałki wygięcia, i wstawić lub położyć w miejscu przechowywania (w pokrowcu lub bez).
Dobór akcesorii do smarowania na gorąco nart i desek snowboardowych
Żeby przystąpić do smarowania ślizgu naszej narty czy deski snowboardowej (smarowanie na gorąco) to musimy zaopatrzyć się w niezbędne akcesoria tj.:
1. Imadło narciarskie lub snowboardowe, wybór jest szeroki, najlepsze są takie, które umożliwiają zamocowanie w 2-ch lub w trzech pozycjach (poziomo do smarowania i ostrzenia krawędzi dolnej, pionowo lub pod kątem 45-60 stopni do ostrzenia bocznej). Niektóre modele imadeł Kunzmann (seria PROFI) są wyposażone w specjalną wkładkę tzw. buta, którego wpina się w wiązanie, a później mocuje w imadle, atutem tego rozwiązania, jest to że nie musimy stosować żadnych gumek lub trzymaków skistopów, a poza tym mamy ustabilizowaną nartę w strefie środkowej.
2. Żelazko do nart - niektóre modele są wyposażone w cyfrowy termostat z wyświetlaczem (bardzo dokładne wskazanie temperatury), ponacinaną płytę (rowki umożliwiają usunięcie nadmiaru smaru lub nasączenie miejsc gdzie smaru tego było mniej), klips umożliwiający zamocowanie fizeliny (oszczędność smaru do 20 %), dużą moc, a co za tym idzie dużą bezwładność cieplną.
3. Cyklina z pleksi - im grubsza tym lepsza.
4. Zestaw szczotek (w ofercie znajdują się szczotki prostokątne, owalne z paskiem i obrotowe): 5. Smary do nart lub deski snowboardowej
Smarowanie w pierwszej kolejności pielęgnuje narty, w drugiej nadaje narcie poślizgu. Co za tym idzie jest bezpieczniejsza ponieważ, daje się łatwiej prowadzić.
Na rodzaj zastosowanego smaru ma wpływ rodzaj śniegi i jego temperatura. W zależności od rodzaju śniegu stosujemy zasadę – śnieg sztuczny i świeży – smary twarde. Dodając do tego zasadę, że im niższa temperatura śniegu tym twardszy smar. Optymalne smarowanie to relacja twardości smaru do twardości śniegu. Smary można łączyć ze sobą tworząc smary pośrednie./strong>
Czyszczenie ślizgu - smarem miękkim, hydrocarbonowym na gorąco wg. TOKO Nakładamy (rozgrzewamy) miękki, hydrocarbonowy smar np. All-In-One Toko za pomocą żelazka narciarsko-snowboardowego (temperatura żelazka zależy od temperatury topnienia smaru) np. Toko T8 Rozprasowujemy smar po całym ślizgu Po około 2-3 minutach cyklinujemy (zdzieramy naddatek smaru ze ślizgu) za pomocą cykliny z pleksi (dla nart - narciarskiej, dla snowboardów - snowboardowej różnica w długości) Następnie powierzchnię ślizgu szczotkujemy twardą szczotką z włosia miedzianego lub brązowego w celu odtworzenia struktury ślizgu Naprawa ślizgu - zalewanie dziur proszkiem kofiksowym wg. TOKO Uszkodzoną powierzchnię ślizgu (dziurę, ubytek) odtłuszczamy najlepiej zmywaczem do smarów TOKO HC3 Zasypujemy ubytek proszkiem kofiksowym (kolor proszku zależny od koloru ślizgu) Przeprasowujemy to miejsce żelazkiem o temperaturze 140 C korzystając ze specjalnej folii dołączonej do proszku Następnie powierzchnię naprawianą szczotkujemy twardą szczotką z włosia miedzianego lub brązowego w celu odtworzenia struktury ślizgu Naprawa ślizgu - zalewanie dziur pałeczką kofiksową wg. TOKO Uszkodzoną powierzchnię ślizgu (dziurę) odtłuszczamy najlepiej specjalnym zmywaczem do smarów Podpalamy pałeczkę kofiksową (pierwsza kropla kofiksu niech spadnie np. na kartkę) i zalewamy uszkodzoną powierzchnię (wypełniamy kroplami kofiksu kapiąc z wysokości około 2-5 cm) z naddatkiem Po odczekaniu około 30-45 minut (kofiks musi się dobrze związać i ostygnąć) usuwamy wystający spoza powierzchni ślizgu naddatek wykorzystując do tego cyklinę metalową lub raszplę (gruby pilnik) Następnie powierzchnię naprawianą szlifujemy drobnym papierem ściernym i szczotkujemy twardą szczotką z włosia miedzianego lub brązowego w celu odtworzenia struktury ślizgu Smarowanie nart i desek snowboardowych na gorąco wg. TOKO Czysty i niezabrudzony ślizg szczotkujemy twardą szczotką miedzianą, brązową, mosiężną lub stalową (w zależności od producenta) celem odsłonięcia struktury na ślizgu Nakładamy (rozgrzewamy) smar za pomocą żelazka narciarsko-snowboardowego (temperatura żelazka zależy od temperatury topnienia smaru) Rozprasowujemy smar na całym ślizgu Cyklinujemy (zdzieramy naddatek smaru ze ślizgu) za pomocą cykliny z pleksi (dla nart - narciarskiej, dla snowboardów - snowboardowej różnica w długości) Pamiętamy, aby cyklinę naostrzyć (tylko ostra cyklina zda egzamin i nie pozostawi rys, wyżłobień itp.), cyklinę ostrzymy specjalną ostrzałką do cyklin Po cyklinowaniu szczotkujemy najpierw szczotką nylonową twardą, a na samym końcu polerujemy szczotką nylonową miękką lub z naturalnego włosia (końskiego) Smarowanie nart i desek snowboardowych smarami IROX wg. TOKO SPOSóB 1 Jest to smar w spray więc nanosimy go na całą powierzchnię ślizgu (spryskując go) Przeprasowujemy cały ślizg żelazkiem o temperaturze 150 C Możemy na sam koniec wyszczotkować ślizg za pomocą szczotki nylonowej SPOSóB 2 Jest to smar w spray więc nanosimy go na całą powierzchnię ślizgu (spryskując go) Po odczekaniu około 10 minut (smar musi wniknąć głęboko w strukturę ślizgu) wcieramy go za pomocą korka naturalnego, specjalnej packi Thermopad albo poduszki DualPad Na sam koniec szczotkujemy ślizg za pomocą szczotki nylonowej Smarowanie Racing Finish - smarem w spray wg. TOKO Uprzednio nasmarowany i wykończony ślizg, polerujemy np. specjalną poduszką Dual Pad TOKO (żółtą stroną) nakładamy smar spryskując równomiernie całą powierzchnię ślizgu smarem w spray po wyschnięciu smaru (odparowaniu rozpuszczalników) polerujemy finalnie ślizg za pomocą specjalnej poduszki Dual Pad TOKO (białą stroną) Smarowanie Racing Finish - smarem w kostce (mydełkiem) wg. TOKO Na uprzednio nasmarowany i wykończony ślizg, nakładamy smar (mydełko) wcierając go go równomiernie na całą powierzchnię ślizgu. następnie polerujemy finalnie ślizg np. specjalną packą Thermopad TOKO (białą stroną) Smarowanie Racing Finish - smarem w proszku na zimno wg. TOKO Na uprzednio nasmarowany i wykończony ślizg, nakładamy smar (proszek) pokrywając równomiernie całą powierzchnię ślizgu wcieramy smar w proszku za pomocą korka naturalnego zbieramy smar (cyklinujemy} ślizg za pomocą cykliny z plexi szczotkujemy finalnie za pomocą szczotki z włosia naturalnego (końskiego miękkiego) następnie polerujemy finalnie ślizg np. specjalną packą Thermopad TOKO (białą stroną) Ostrzenie nart - dobór ostrzałki Smarowanie ślizgu narty jest ważną czynnością serwisową, ale w dzisiejszych czasach, przy mocno taliowanych nartach i technice carvingowej ważniejszą czynnością od smarowania (wg. mnie) jest ostrzenie krawędzi, bo to ona decyduje o przyczepności, stabilności, prędkości itp., a najważniejsze ostra krawędź ma wpływ na nasze bezpieczeństwo. Ad.1 Każda narta posiada dwie krawędzie (rys. poniżej): Wybieramy ostrzałkę jedną lub dwukrawędziową. Ad.2 Geometria krawędzi to wartości kątowe poszczególnych krawędzi naszej narty. Kiedyś krawędź nart klasycznych ostrzono na kąt prosty czyli 90 stopni, rewolucja rozpoczęła się kiedy na rynek zawitały narty taliowane, które umożliwiają jazdę z większym wychyleniem niż narty klasyczne. Niestety przy tego typu nartach kąt krawędzi 90 stopni już nie wystarcza, dlatego też powstała idea zmniejszenia kąta i ostrzenia obu krawędzi. Niestety nie ma norm, które regulowałby tą sprawę, można znaleść jakieś tabele, które będą nam pomocne, ale ja uważam, że standardem w dzisiejszych czasach powinien być kąt krawędzi bocznej wynoszący 89 stopni, a dolnej 0,5 stopnia.
TEMPERATURA
Temperatura smaru ma wpływ na wnikanie w ślizg. Maksymalnie przy smarowaniu na gorąco smar wnika na głębokość 3 mm. Aby uzyskać większe wnikanie smaru w ślizg (ok. 5 mm) stosuje się urządzenia zwane „termobagami”. Jest to urządzenie do podgrzewania nart do temperatur rzędu 60-120OC. Najbardziej optymalną temperaturą podgrzewania jest temperatura 60-65OC przy wydłużonym czasie wchłaniania smaru.
DOBÓR SMARÓW
Smary dzielimy w zależności od kolorów, składu chemicznego oraz sposobu nakładania. Ze względu na właściwości fizyko-chemiczne smary dzielimy na hydrocarbonowe i fluorowe. Wyróżniamy smary nakładane na gorąco lub zimno. Podział ze względu na kolory przedstawia poniższa tabela.
Przykładem smaru do nakładania na zimno jest smar Bloc Rub-on Wax. Jest to smar 100% fluorowy dający większą szybkość. Najnowszy produkt TOKO IROX to smar parafinowy w płynie pokrywający ślizg równomiernie na całej powierzchni bez cyklinowania.
Przede wszystkim przed zakupem ostrzałki trzeba sobie zadać i odpowiedzieć na szereg pytań, a mianowicie:
Kąty krawędzi bocznej są różne i mogą przybrac wartość od 90 do 85 stopni. To jaki kąt wybierzemy to zależy od kilku czynników:
Jeżeli jesteś dobrze jeżdżącym/ą narciarzem/rką lubujących się w krótkim slalomowym skręcie to kąt krawędzi krawędzi może byc mniejszy np. 87 stopni.
Wybieramy ostrzałkę stałą lub regulowaną (jedno lub wielokątową).
Ad.3 Promień skrętu narty ma bardzo duże znaczenie przy wyborze ostrzałki, narty o małym promieniu skrętu wymagają ostrzałek z krótkimi narzędziami skrawającymi dłuższe narzędzie - pilnik w nartach o małym promieniu skrętu nie będzie ostrzył pewnych fragmentów krawędzi.
Wybieramy ostrzałkę z krótkim lub długim narzędziem skrawającym (pilnikiem).
Ad.4 To też jest ważne pytanie, ilośc nart, a przede wszystkim zróżnicowane wartości kątów mają duży wpływ na wybór ostrzałki.
Wybieramy ostrzałkę tak jak w punkcie 2 zwracając uwagę na jej solidność i długowieczność.
W tym poradniku nie podałem konkretnych modeli ostrzałek bo jest ich za dużo. Wybór pozostawiam Państwu.